Децата чии мајки биле изложени на повисоки нивоа на загаденост на воздухот за време на средината на доцната бременост имаат тенденција да имаат пониски резултати на мерките за когниција, моторна координација и јазични вештини, според новото истражување на Универзитетот во Колорадо, Болдер. Објавено денес во списанието Environmental Health, студијата за парови мајка-дете од Латиноамериканец е меѓу првите што ја проценува врската помеѓу изложеноста на пренатално загадување и развојот на мозокот во детството. Тоа додава на се поголем број докази кои сугерираат дека изложеноста на нечист воздух за време на критичните периоди на развој може да има потенцијално трајни влијанија врз здравјето на децата.
„Нашите наоди сугерираат дека изложеноста на загадување, особено за време на средината на доцната бременост, може негативно да влијае на невро-развојот во раниот живот“, рече постар автор Тања Алдерете, доцент по интегративна физиологија на CU Болдер.
За студијата, истражувачкиот тим следеше 161 здрав пар мајка-доенче кои живеат во Јужна Калифорнија и се запишаа во студијата за мајчиното млеко, лонгитудинална студија за здравјето на доенчињата. Учесниците дадоа детални истории за тоа каде живееле. Истражувачите потоа го користеа системот за квалитет на воздух на Агенцијата за заштита на животната средина на САД, кој снима податоци од станиците за мониторинг на околината низ целата земја, за да ја пресметаат изложеноста на мајките на загадувачи од сообраќајот покрај патиштата, индустријата, чадот од шумските пожари и други извори за време на бременоста.
Кога децата наполниле 2 години, тие биле подложени на серија тестови за невроразвој, оценувајќи ги когнитивните, моторните и јазичните вештини.
По земање предвид на социо-економскиот статус, бројот на пати на доење на бебето дневно, дали доенчето било рано, доцнело или на време, тежината на мајката, тежината на бебето при раѓање и други фактори кои би можеле да влијаат на резултатите, студијата покажа дека 2-год. – Старите пренатално изложени на повеќе честички за вдишување (PM 10 и PM 2,5) постигнале значително пониски резултати на когнитивните тестови. На пример, оние кои се изложени на нивоа на PM10 на 75-тиот перцентил во споредба со 25-от перцентил постигнале околу 3 поени пониско.
Поинаку кажано, 16% од учесниците имале композитен когнитивен резултат што укажува на одреден степен на оштетување. Доколку сите учесници биле изложени на толку загадување колку што е 75-от перцентил, распространетоста на когнитивното оштетување на 2-годишна возраст би била 22%.
Кога се случи изложеноста, според студијата, беше важно, бидејќи изложеноста во средината на доцната бременост се покажа особено штетна за невро-развојот, рече првиот автор Зак Морган, кој дипломираше во мај со магистерска диплома по интегративна физиологија.
„Мозокот различно се развива во различни фази од бременоста и кога имате пореметување во критичен прозорец што може да влијае на траекторијата на тој развој“, рече тој.
Тој објасни дека за време на средината до крајот на бременоста, клучните кола во мозокот се формираат за поддршка на сензорни, комуникациски и моторни системи.
Иако се потребни повеќе истражувања за да се разбере како загадувањето влијае на мозокот во развој, претходните истражувања сугерираат дека вдишените загадувачи можат да дојдат во директен контакт со фетусот, предизвикувајќи системско воспаление и оксидативен стрес што може да го попречи невро-развојот.
Сопственото истражување на Алдерете, исто така, покажа дека изложеноста на загаден воздух може да влијае на цревниот микробиом на бебето на начини кои промовираат воспаление, што исто така може да влијае на мозокот.
Други студии кај постарите деца открија поврзаност помеѓу пренаталната изложеност на загадувачи и намалувањето на белата материја, дебелината на кортексот и протокот на крв во мозокот, како и пониските резултати на коефициентот на интелигенција.
Студијата беше ограничена на латино доенчиња, па сè уште не е јасно дали резултатите важат за општата популација.
Алдерете истакна дека 90% од светското население е изложено на нивоа на честички што ги надминуваат препорачаните нивоа, а товарот на изложеност е често поголем кај расните и етничките малцинства и популациите со ниски приходи. (Една студија на ЕПА покажа дека расните малцинства се изложени на дури 1,5 пати повеќе загадувачи во воздухот отколку белите колеги). Дополнително, други истражувања на Алдерете покажаа дека Латиноамериканците во Јужна Калифорнија имаат тенденција да живеат во неповолни еколошки услови, вклучувајќи ги и оние кои се поврзани со лоши невро-развојни резултати.
„Нашите наоди ја нагласуваат важноста од справување со влијанието на загадувањето врз обесправените заедници и укажуваат на дополнителни чекори што сите семејства можат да ги преземат за да го заштитат своето здравје“, рече Алдерете.
Таа предупреди дека само затоа што жената била изложена на високо ниво на загадување додека била бремена, не значи дека нејзиното дете ќе има трајни когнитивни недостатоци.
Но, таа препорачува бремените жени да бидат внимателни во избегнувањето на загадувачите во воздухот кога е можно, особено во вториот и третиот триместар. Тие исто така треба да избегнуваат вежбање на отворено во денови со висока загаденост; инвестирајте во систем за филтрирање на воздухот внатре во домот; отворете ги прозорците додека готвите; и избегнувајте пасивно пушење.
„Ова е само една од многуте работи за кои треба да бидат свесни идните родители за да му дадат на своето дете најдобриот можен почеток“, рече таа.
Повеќе информации:
Zachariah E. M. Morgan et al, Пренаталната изложеност на загадување на амбиенталниот воздух е поврзана со невроразвојни исходи на 2-годишна возраст, Здравје на животната средина (2023). DOI: 10.1186/s12940-022-00951-y.
